Le versioni di greco di Esopo e le traduzioni in italiano

Εν τη υλη λεαινα μετα την αγραν καθευδει εν σκια της ναπης· μυια δε πλησιαζει περιδεως και πρωτον μεν την ρωμην και την βιαν της λεαινης δειμαινει· ειτα δε, ως την λεαινην ακινητον ορα (= οραει), εφιζανει επι τη της λεαινης κεφαλη και λεγει· «Αναμφιβολως αρχω των λεαινων και της γης βασιλεια ειμι». Ενταυθα δε η της μυιας βοη την λεαιναν εγειρει και το θηριον φοβερως ωρυει, η δε μυια ευθυς αποφευγει. Η δε λεαινα μειδια (= μειδιαει) και λεγει· «Ιδου, δειλως αποδιδρασκει η της γης βασιλεια».

Non sempre rimanere fedeli alle abitudini è salutare, talvolta bisogna avere il coraggio di cambiare. Lo dimostra la storia di una rana che non volendo abbandonare le sue comodità va incontro ad una triste fine. Δυο βατραχοι αλληλοις οικιαν πλησιαν εχουσιν. Νεμονται δε ο μεν λιμνην την πορρω της οδου, ο δε βοθρον τον παρα την οδον. Ο δε της λιμνης βατραχος τω του βοθρου βατραχω λεγει· «Ο μεν βοθρος μικρος εστι και κινδυνους επιφερει δια την πλησιαν οδον, η δε λιμνη βεβαια εστι και ησυχιαν παρεχει. Καταλειπε τον βοθρον και εις την λιμνην ερχου· εν ευδαιμονια τον βιον διαγειν δυνασαι εν τη...

L'uomo, quando ha buona sorte, tende a dimenticare i suoi limiti. Lo mostra la storia di una lampada che, colma d'olio, pensa di splendere più della luna. Εν τη ναπη νυξ εστι και εν τω ουρανω η σεληνη λαμπει. Εν τη οικια η δεσποινα μετα των θεραπαινων λυχνον απτει και χλαιναν υφαινει. Ο δε λυχνος ελαιω μεθυει και φεγγει επι τη τραπεζη και λεγει· «Καλος και φαιδρος ειμι και την σεληνην τω φεγγει υπερβαλλομαι. Ει βουλομαι, και του ηλιου περιγιγνομαι». Αλλ' εξαπιναιως η δεσποινα την θυραν ανοιγνυσι και ανεμου πνοη συριζει και ο λυχνος σβεννυται. Εκ δευτερου η δεσποινα τον λυχνον απτει και λεγει·...

Un uomo povero e bugiardo cerca di ingannare gli dèi con un'offerta "truccata"; mal gliene incoglierà. Ανηρ πενης νοσων ευχετο τοις θεοις εκατον βους εις θυσιαν προσφερειν ει διεσωζετο. Οι δε θεοι, πειραν (= πειραειν) αυτον βουλομενοι, της νοσου απαλλαττουσι. Ο δε, επειδη βοων ηπορει, στεατινους βους εκατον πλαττων, επι του βωμου ολοκαυτει. Οι δε θεοι, βουλομενοι αυτον αμυνεσθαι, οναρ επεμπον αυτω και ειπον· «Απελθε εις τον αιγιαλον· εκει γαρ χιλιας Αττικας δραχμας ευρησεις». Εκεινος δε συν ηδονη και σπουδη προς τον λεγομενον τοπον αφικνειται. Εκει δε, πειραταις περιτυγχανων, υπ' αυτων συλλαμβανεται....

Γαλη ερωσα (= εραουσα) καλου νεανισκου ηυχετο τη Αφροδιτη αυτην εις γυναικα αλλασσειν. Η δε θεος, ελεουσα (= ελεεουσα) αυτης, μετεβαλλε αυτην εις καλην κορην. Ουτως ο νεανισκος, ορων (= οραων) αυτην και ερων (= εραων) το καλλος αυτης, οικαδε εις εαυτον απηγετο. Εν ω δε καθιζουσι εν τω θαλαμω, η Αφροδιτη, γιγνωσκειν βουλομενη ει η γαλη, μεταβαλλουσα το σωμα, και τον τροπον αλλασσει, μυν (= acc. di μυς) εις το μεσον ριπτει. Η δε, επιλανθανομενη του νεανισκου, εξαλλομενη απο της κοιτης τον μυν εδιωκε καταφαγειν εθελουσα. Η δε θεος, αγανακτουσα (= αγανακτεουσα) κατ' αυτης, παλιν εις την αρχαιαν...