Le versioni di greco di Licurgo e le traduzioni in italiano

Τοις ανδρειοτατοις Λακεδαιμονιοις εν εμπροσθεν χρονοις πολεμουσι προς Μεσσηνιους ανειλεν ο θεος παρ' ημων ηγεμονα λαβειν και νικησειν τους εναντιους. Καιτοι ει τοιν αφ' Ηρακλεους γεγενημενοιν, οι αει βασιλευουσιν εν Σπαρτη, τους παρ' ημων, ηγεμονας αμεινους ο θεος εκρινε, πως ουκ ανυπερβλητον χρη την εκεινων αρετην νομιζειν; Τις γαρ ουκ οιδε των Ελληνων οτι Τυρταιον στρατηγον ελαβον παρα της πολεως, μεθ' ου και των πολεμιων εκρατησαν και την περι τους νεους επιμελειαν συνεταξαντο ου μονον εις τον παροντα κινδυνον αλλ' εις απαντα τον αιωνα βουλευσαμενοι καλως; Κατελιπεν γαρ αυτοις ελεγεια ποιησας,...

Α αθλα του πολεμου τοις αγαθοις ανδρασιν εστιν, ελευθερια και αρετη, ταυτ' αμφοτερα τοις τελευτησασιν υπαρχει. Επειτα δ' ουδ' οιον τ' εστιν ειπειν ηττησθαι τους ταις διανοιαις μη πτηξαντας τον των επιοντων φοβον. Μονους γαρ τους εν τοις πολεμοις καλως αποθνησκοντας ουδ' αν εις ηττησθαι δικαιως φησειε την γαρ δουλειαν φευγοντες ευκλεα θανατον αιρουνται. Εδηλωσε δ' η τουτων των ανδρων αρετη: μονοι γαρ των απαντων την της Ελλαδος ελευθεριαν εν τοις εαυτων σωμασιν ειχον. Αμα γαρ ουτοι τε τον βιον μετηλλαξαν, και τα της Ελλαδος εις δουλειαν μετεπεσεν: συνεταφη γαρ τοις τουτων σωμασιν η των αλλων...

Καιτοι κατ' εκεινους τους χρονους ουκ εστιν ητις ηλικια ου παρεσχετο εαυτην εις την της πολεως σωτηριαν: επεμελουντο γαρ οι μεν της των τειχων κατασκευης, οι δε της των ταφρων, οι δε της χαρακωσεως: ουδεις δ' ην αργος των εν τη πολει. Εφ' ων ουδενος το σωμα το εαυτου παρεσχετο ταξαι Λεωκρατης. Ων εικος υμας αναμνησθεντας τον μηδε συνεξενεγκειν μηδ' επ' εκφοραν ελθειν εξιωσαντα των υπερ της ελευθεριας και του δημου σωτηριας εν Χαιρωνεια τελευτησαντων θανατω ζημιωσαι, ως τα επι τουτω μερος αταφων εκεινων των ανδρων γεγενημενων: ων ουτος ουδε τας θηκας παριων ησχυνθη, ογδοω ετει την πατριδα αυτων...

Ωστε, ω ανδρες, τον εν τοις τοιουτοις φοβοις και τηλικουτοις κινδυνοις και τοσαυτη αισχυνη εγκαταλιποντα την πολιν, και μητε τα οπλα θεμενον υπερ της πατριδος μητε το σωμα παρασχοντα ταξαι τοις στρατηγοις, αλλα φυγοντα και προδοντα την του δημου σωτηριαν, τις αν η δικαστης φιλοπολις και ευσεβειν βουλομενος ψηφω απολυσειεν, η ρητωρ κληθεις τω προδοτη της πολεως βοηθησειε; τον ουδε συμπενθησαι τας της πατριδος συμφορας τολμησαντα, ουδε συμβεβλημενον ουδεν εις την της πολεως και του δημου σωτηριαν, οθ' η μεν χωρα τα δενδρα συνεβαλλετο, οι δε τετελευτηκοτες τας θηκας, οι δε νεω τα οπλα.

Εγω δε, ω Αθηναιοι, ειδως Λεωκρατην φυγοντα μεν τους υπερ της πατριδος κινδυνους, εγκαταλιποντα δε τους αυτου πολιτας, προδεδωκοτα δε πασαν την υμετεραν δυναμιν, ταυτην την εισαγγελιαν εποιησαμην, ουτε δι εχθραν ουδεμιαν ουτε δια φιλονεικιαν ουδ' ηντινουν τουτον τον αγωνα προελομενος, αλλ' αισχρον ειναι νομισας τουτον περιοραν εις την αγοραν εμβαλλοντα και των κοινων ιερων μετεχοντα, της τε πατριδος ονειδος και παντων γεγενημενον. Πολιτου γαρ εστι δικαιου μη δια τας ιδιας εχθρας εις τας κοινας κρισεις καθισταναι τους την πολιν μηδεν αδικουντας, αλλα τους εις την πατριδα τι παρανομουντας ιδιους...